जेठ ९, २०७९
भर्खरै सम्पन्न चुनावको नतिजा बिर्साउने गरी सरकारले इन्धनमा फेरि भारी मूल्यवृद्धि गरेको छ । देश स्थानीय तह चुनावको नतिजाले रंगीन बनिरहेको समयमा भएको मूल्यवृद्धिबाट जनता ब्याकुल बनेका छन् । आइत...
नेपालको प्रमुख खाद्यान्न बाली धान स्याहार्ने बेलामा परेको वर्षाका कारण यस वर्ष नेपालका अधिकांश जिल्लामा धान बालीमा नोक्सान पुगेको छ । तराईका जिल्लामा कतिपय ठाउँमा काटेर खेतमा सुकाएको धान पानीले भिजेर उम्रिन थालेको छ भने नकाटेको धान पनि ढलेको छ । मनसुन सकिएपछि परेको वर्षाले पहाडी जिल्लामा पनि धान बालीमा क्षति पुगेको छ ।
कात्तिक महिनामा आएको बाढी पहिरोका कारण सयजना भन्दा बढीको ज्यान गइसकेको छ । बाढी पहिरोले सुदूरपश्चिम र पूर्वी नेपाललाई बढी प्रभावित बनाएको छ । बाढी पहिरो प्रभावित क्षेत्रको निरीक्षणका लागि प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा सुदूरपश्चिमका जिल्लाको भ्रमणमा निस्केका छन् । राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले पनि बाढी पहिरोबाट भएको क्षतिप्रति दुःख व्यक्त गर्दै राहतको व्यवस्था गर्न सरकारको ध्यानाकर्षण गराएकी छन् ।
नेपालको कुल गार्हस्थ उत्पादन (जीडीपी)मा झण्डै १५ प्रतिशतको योगदान रहने धानबालीमा भएको नोक्सानीले देशको आर्थिक वृद्धिदरमा प्रत्यक्ष असर गर्ने देखिन्छ ।
धान बेचेर वर्षभरिको खर्च धान्ने, बालबच्चा पढाउने किसान यसबाट धेरै मर्कामा परेका छन् । भिजेका धानका बाला देखाउँदै किसानहरू खेतको आलीमा बसेर रोएका दृष्यले चाडबाडको समयलाई खल्लो बनाएको छ । आगामी वर्षको खाद्यान्न आपूर्तिदेखि धानको बिउ नै अभाव हुनेसम्मको अवस्था सिर्जना भएको छ ।
यस्ता प्राकृतिक प्रकोप रोक्न सकिन्न, तर क्षति कम गर्न सकिन्छ । यसपटक यति ठूलो पानी पर्छ भनेर सरकारी निकायले किसानलाई समयमै सूचित गरेको भए किसानहरूले ठूलो क्षति बेहोर्नुपर्ने थिएन । मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले वर्षा हुँदैछ भनेर सचेत गराए पनि किसानले त्यो जानकारी पाएनन् । मौसम पूर्वानुमानबारे किसानलाई सुसूचित गराउने मामिलामा सरकारी संयन्त्र नराम्ररी चुकेका छन् ।
यो समयमा ठूलो पानी पर्छ भनेको भए किसानहरूले या पहिलै धान काटेर थन्क्याउँथे, अथवा धान काट्ने समय पछि सार्थे । समयमै जानकारी पाएको भए शायद खेतमा पानीले भिजेर धान उम्रिने अवस्था आउने थिएन ।
जल तथा मौसम विज्ञान विभागलाई केही व्यक्तिको आकर्षक जागिर खाने थलोमा सीमित नगरी जनतालाई मौसम पूर्वानुमानबारे जानकारी गराउने सशक्त र चुस्त संयन्त्र बनाउन जरुरी छ । जलवायु परिवर्तनको असर तथा विकासका नाममा भइरहेका पर्यावरण मासेर गरिएका विनाशका कारण पनि कात्तिक महिनामा आएको पानीले बाढी आउने र डुबान ल्याउने अवस्था सिर्जना भएको छ ।
भविष्यमा गर्नुपर्ने काम धेरै छन्, तत्कालका लागि सरकारले धानबालीमा क्षति बेहोरेका किसानका लागि राहत घोषणा गर्न जरुरी छ । किसानलाई राहात, क्षतिपूर्ति र आगामी वर्षका लागि बिउको सुनिश्चितता आजको आवश्यकता हो । सरकारबाट आश्वासन पाउने तर क्षतिपूर्ति नपाउने विगतको बिर्सनलायक अवस्था यसपटक नदोहोरियोस् ।
भर्खरै सम्पन्न चुनावको नतिजा बिर्साउने गरी सरकारले इन्धनमा फेरि भारी मूल्यवृद्धि गरेको छ । देश स्थानीय तह चुनावको नतिजाले रंगीन बनिरहेको समयमा भएको मूल्यवृद्धिबाट जनता ब्याकुल बनेका छन् । आइत...
प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले आइतवार आफ्नो तीन दिने भारत भ्रमण पूरा गर्दैछन् । नेपाल र भारतबीच लामो समयसम्म हुन नसकेको उच्चस्तरीय संवाद देउवाको भ्रमणबाट पुनः सुचारु भएको छ । भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र म...
वैशाख ३० का लागि निर्धारित स्थानीय तह चुनाव आउन करीब एक महिना मात्र बाँकी रहेको समयमा फेरि चुनावप्रति संशय उत्पन्न हुने खालका अभिव्यक्ति नेताहरूबाट आउन थालेका छन् । निर्वाचन आयोगले आचारसंहिता समेत लागू गर...
लोकान्तर सञ्चार प्रालिद्वारा सञ्चालित लोकान्तर डट्कम (Lokantar.com) आजदेखि सातौं वर्षमा प्रवेश गरेको छ । यस अवसरमा हामी सबैभन्दा पहिला देश तथा विदेशमा रहनुहुने तपाईं आम पाठकप्रति शीर झुकाउन चाहन्छौं । लोकान्तरप्...
वैशाख ३० गते हुने स्थानीय तह निर्वाचनका लागि प्रमुख दलहरूले आफ्नो चुनावी घोषणापत्र सार्वजनिक गरेका छन् । नेकपा एमालेले कम्युनिस्ट पार्टीको स्थापना दिवस ९ वैशाख र नेपाली कांग्रेसले वैशाख ११ गतेको लोकतन्...
तनहुँ सदरमुकाम दमौलीमा आइतवार भएको आगलागी नियन्त्रण गर्नका लागि काठमाडौंबाट हेलिकप्टर गएर पानी ओसार्नुपरेको दृष्य अलि अस्वाभाविक जस्तो देखियो । हेलिकप्टरमा पानी ओसारेर चार घण्टा लगाई बल्लतल्ल आगलागी न...
नेपाली कांग्रेसमा आबद्ध हुनुभएका महानुभावहरू साथै मेरो बुवा (गोविन्दराज जोशी)का साथीहरू, मैले आदरणीय मानेका काका ठूलोबाहरू, मेरा बुवा र हामी सम्पूर्ण परिवारले ५० औँ वर्षसम्म तपाईंसँग एउटै यात्रामा प्रजातन्त्र...
जब कुनै आपराधिक घटनाहरू समाजमा उजागर हुन्छन् त्यसपछि मुलुकको विद्यमान कानूनले के भन्छ भन्ने प्रश्न उठ्न थाल्छ । कानूनमा कुनै खालीपन रहेछ भने अभियन्ताहरूले सुधारको बाटो देखाउँछन्। समाजको वास्तविक आवश्यकता यही रहे...
केपीबा (एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली) धेरैका बा थिए, तर कतिपयका लागि उनी बाजस्ता थिएनन् । मलाई लाग्छ, बा हुनका लागि आवश्यक गुण ओलीसँग छैन । बा त्यस्तो व्यक्ति हो, जसले सबैका छोराछोरीलाई आफ्नैसरह माया गर्छ,...