चीनमा लैंगिक असन्तुलन बढ्दै जाँदा विवाहका लागि कन्याको अभाव भएपछि पुरुषहरूले महंगो मूल्य तिर्न बाध्य भएका छन् । 

नेपाल र भारतमा प्रचलित दाइजो जस्तै गरी चीनमा वरले ‘वधु मूल्य’ तिर्नु परिरहेको छ । 

यो चलन बढ्दै गएपछि चीन सरकारले यसलाई रोक्नका लागि हस्तक्षेप गर्ने प्रतिज्ञा गरेको छ । 

वधु मूल्य अर्थात् दुलहीको परिवारलाई दुलाहाको परिवारले तिर्नुपर्ने दाइजोको इतिहास चीनमा लामो छ । एकल महिलाको तुलनामा एकल पुरुषको संख्या बढ्दै जाँदा यो चलनमा पनि वृद्धि भएको डर चीन सरकारलाई छ । 

दशकौंसम्म चीनमा लागू भएको एक सन्तान नीतिका कारण यो लैंगिक असन्तुलन भएको हो । 

वधु मूल्य बढ्दै गएपछि सत्तारूढ कम्युनिस्ट पार्टीको नयाँ नीति दस्तावेजमा यसको चर्चा गरिएको छ । 

उक्त दस्तावेजले ग्रामीण क्षेत्र, उत्पादन, पूर्वाधार र प्रविधिलाई पुनर्जीवन दिनुका साथै अत्यधिक वधु मूल्य लिने चलनलाई बन्द गराउने लक्ष्य लिएको ग्लोबल टाइम्स पत्रिका लेख्छ । अनि विवाह समारोहमा गरिने अत्यधिक खर्च रोक्नका लागि पनि प्रयास गरिएको छ । 

नीति दस्तावेजले स्थानीय सरकारहरूलाई पुराना चलनमा सुधार ल्याउनका लागि नियम बनाउन भनेको छ । वधु मूल्य दुलाहा र दुलहीको परिवारबीचको सद्भावका लागि दिइने गरेको भए पनि अहिले त्यसको मूल्य निकै चर्किएको दस्तावेजमा उल्लेख गरिएको छ । 

दुलाहाले दुलहीलाई दाइजो दिने चलन चीनको शहरी क्षेत्रमा पनि व्यापक छ । घरायसी सामग्री, घरजग्गा र कार समेत दाइजोमा दिने गरिएको छ । 

चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीले यस चलनलाई रोक्नका लागि अभियान थालेको छ । चीनको दक्षिणी भागमा रहेको च्याङ्सीको प्रान्तीय सरकारले शून्य वधु मूल्य सहितको सामूहिक विवाह गराएर यस सन्देशलाई लोकप्रिय बनाउन खोजेको छ ।